लता मंगेशकर यांनी रविवारी सकाळी त्यांनी या जगाचा निरोप घेतला पण त्यांच्या गाण्यांनी त्या अजरामर झाल्या आहेत. 80 वर्षांची गायन कारकीर्द. 36 भाषांमध्ये 30 हजारांहून अधिक गाणी. भारतरत्न, फ्रान्सचा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार, हिंदी चित्रपटसृष्टीतील सर्वात मोठा दादासाहेब फाळके पुरस्कार, पद्मविभूषण, पद्मभूषण अशा अनेक पुरस्कारांनी सन्मानित झालेल्या लताजींना संपूर्ण जग परिचित आहे.
लता मंगेशकर यांनी संपूर्ण जगात एक खास आणि मोठी ओळख निर्माण केली होती. लता दीदींचा जन्म २८ सप्टेंबर १९२९ रोजी इंदूरमध्ये झाला. हेमा नाव दिले. पुढे वयाच्या पाचव्या वर्षी हेमा यांना ‘लता’ हे नवीन नाव मिळाले. मग या नावाने देशात आणि जगात अशी छाप सोडली की जग त्याला अनेक दशके आणि शतके लक्षात ठेवेल.
लता दी त्यांच्या पाच भावंडांमध्ये सर्वात मोठ्या होत्या. त्यांना आशा भोसले, उषा मंगेशकर आणि मीना मंगेशकर या तीन लहान बहिणी आहेत. तर भावाचे नाव हृदयनाथ मंगेशकर आहे. लताजी लहान असताना त्यांचे संपूर्ण कुटुंब महाराष्ट्रात आले होते. त्यांचे कुटुंबही दोन वर्षे पुण्यात राहिले आणि नंतर ते मुंबईत शिफ्ट झाले.
लताजींचे वडील दीनानाथ मंगेशकर हे देखील गायक होते. लताजींना त्यांच्या वडिलांकडून संगीताचा वारसा मिळाला होता. 16 डिसेंबर 1941 रोजी वयाच्या अवघ्या 13 व्या वर्षी लताजींनी स्टुडिओमध्ये दोन गाणी रेकॉर्ड केली. येथून त्यांची हिंदी चित्रपटसृष्टीत संगीत कारकीर्द सुरू झाली.
लतादीदींनी आपल्या 7 दशकांहून अधिक काळच्या कारकिर्दीत 30 हजाराहून अधिक गाण्यांना आवाज दिला. त्यांनी हिंदी, मराठी, नेपाळी आणि भोजपुरी अशा एकूण 36 भाषांमध्ये गाणी गायली आहेत. स्वरा नाइटिंगेल, स्वर सम्राज्ञी, नोटांची मल्लिका अशा अनेक नावांनी ओळखल्या जाणाऱ्या लताजींचे नाव कधीच वादात आले नाही.
लताजी विलक्षण प्रतिभेने संपन्न होत्या पण त्या साधे जीवन जगत होत्या. त्यांचे कपडे, जेवण आणि राहणीमान सर्व साधे होते. लतादीदींनी लग्नही केले नव्हते. ती आयुष्यभर कुमारीच राहिली. पण असे असूनही ती सिंदूर लावून आपली मागणी सजवत असे. अखेर लतादीदींनी कोणाच्या नावाने सिंदूर लावला?
लताजी कोणाच्या नावावर सिंदूर लावत, याचे उत्तर खुद्द लताजींनी दिले. एकदा स्वरा कोकिला या सुप्रसिद्ध कलाकार तबस्सुमने या संदर्भात एक प्रश्न विचारला होता. त्यांनी सांगितले होते की, जेव्हा मी थोडी मोठी झाले तेव्हा मी लताजींना विचारले होते की लताजी तुम्ही कुमारी आहात, तुमचे लग्न झालेले नाही. तुम्ही नावासमोर श्रीमती लावत नाहीत.
लतादीदींनी तबस्सुमला उत्तर दिले की होय, मी कुमारी लता मंगेशकर आहे. यानंतर तबस्सुमने विचारले होते की, दीदी मग तुम्ही सिंधूर का लावता, मग ते कोणाचे आहे? लताजींचे उत्तर हृदय पिळवटून टाकणारे होते. ‘भारतरत्न’ लतादीदींनी म्हटले होते की, ते संगीताच्या नावावर आहे.
मित्रांनो हा लेख तुम्हाला आवडला असेल तर नक्की लाईक करा आणि आपल्या मित्रांबरोबर शेयर करायला विसरू नका. तसेच आपली प्रतिक्रिया कमेंट करून नक्की कळवा.
