सर्वात जुनी सभ्यता असलेला भारत हा एकमेव सांस्कृतिक देश आहे. भारत हा जगातील अशा काही देशांपैकी एक आहे जिथे प्रत्येक समाजातील आणि समुदायातील लोक शांतपणे राहतात. केवळ भौगोलिक परिस्थिती, हवामान आणि वैविध्यपूर्ण संस्कृती पाहण्यासाठी पर्यटक जगातील कानाकोपऱ्यातून येते पोहोचतात.
तसे, पर्यटकांना त्यांच्या भारत भेटी दरम्यान सर्वात जास्त आवडणारे गोष्टी कोणत्या असतील तर त्या म्हणजे भारतातील सर्वात प्राचीन मंदिर, केवळ मंदिराची रचना, वैशिष्ट्य, महत्त्व आणि इतिहास इत्यादी माहिती जाणून घेण्यासाठी पर्यटक वारंवार भारताकडे वळतात. यापैकी बरीच मंदिरे आहेत जी अनेक हजारो वर्षे जुनी आहेत आणि पर्यटकांना त्याबद्दल जाणून घेण्याची उत्सुकता आहेत.
ब्रह्मा मंदिर:- भगवान ब्रह्माचे हे एकमेव मंदिर आहे जे जगभरात ओळखले जाते. असे म्हणतात की मोगल शासक औरंगजेबच्या कार’किर्दीत मंदिरे न’ष्ट करण्याच्या आदेशानंतर हे एकमेव मंदिर बाकी आहे. हे मंदिर 14 व्या शतकात बांधले गेले. मंदिराच्या शेजारी एक सुंदर तलाव आहे ज्याला पुष्कर तलाव म्हणतात. पुष्कर तलाव हिंदूंचे पवित्र ठिकाण म्हणून ओळखले जाते.
चिनी काली मंदिर:- कोलकाताच्या टां’ग्रामध्ये 60 वर्ष जुने चीनी काली मंदिर आहे. या जागेला चिनटाउन देखील म्हणतात. स्थानिक चिनी लोक या मंदिरात पूजा करतात. इतकेच नाही तर दुर्गापूजनाच्या वेळी प्रवासी चीनी लोकसुद्धा या मंदिराला भेट देण्यासाठी येतात.
येथे येणारे बरेच लोक बौद्ध किंवा ख्रिश्चन आहेत. या मंदिराची खास गोष्ट अशी आहे की येथे येणार्‍या लोकांना प्रसादमध्ये नूडल्स, तांदूळ आणि भाज्या बनवलेल्या सर्व्ह करतात.
पिलरेश्वर महादेव मंदिर:- आपण याची कल्पना करू शकत नाही परंतु हे मंदिर काही वेळसाठी अदृश्य होते आणि काही वेळनंतर त्याच ठिकाणी परत येते. हे मंदिर अरबी समुद्रासमोर असून वडोदरापासून ३०० मैलांवर आहे. विशेष गोष्ट अशी आहे की समुद्रामध्ये भरती कमी असतानाच आपण या मंदिरास भेट देऊ शकता.
भरती दरम्यान शिवलिं’ग पूर्णपणे बुडले जाते. रात्रीच्या वेळी हे मंदिर पूर्णपणे दिसू लागते पण दिवस होताच हे मंदिर अशाप्रकारे गायब होते की त्या मंदिराची स्थिती नेमकी कुठे आहे हे कोणालाच समजत नाही. अशी मा’न्य’ता आहे की या मंदिराचे दर्शन घेणारा व्यक्ती खूप नशीबवान असतो.
ओम बन्ना मंदिर:- जोधपूरमधील ओम बन्नाचे मंदिर इतर सर्व मंदिरांपेक्षा पूर्णपणे वेगळे आहे. ओम बन्ना मंदिराचे वैशिष्ट्य म्हणजे यामध्ये देवाची मूर्ती नसून तर एक मोटारसायकल आणि त्यासह ओमसिंग राठोड यांचा फोटो ठेवला आहे, लोक त्यांची पूजा करतात.
या मोटारसायकलविषयी असे सांगितले जाते की ओम सिंगचा 1991 मध्ये या मोटारसायकलचा अ’पघा’त झाला होता. या अ’पघा’तात ओम सिंगचा त्वरित मृ’त्यू झाला. स्थानिक पोलिसांनी मोटरसायकल पो’लिस ठा’ण्यात नेली पण दुसर्‍या दिवशी मोटारसायकल अ’पघा’ताच्या जागी परत गेली.
करणी माता मंदिर:- करणी माता मंदिर बीकानेरपासून ३० किलोमीटरवर देशनोक शहरात आहे. इथपर्यंत पोहोचल्यावर तुम्हाला बहुधा मानवांपेक्षा जास्त उंदीर दिसतील. असे मानले जाते की हे उंदीर मंदिरात स्थित करणी मातेचे वंशज आहेत. कथांनुसार, करणी माता हे दुर्गा देवीचे अवतार मानले जातात.
ज्याने बालपणापासूनच सार्वजनिक कल्याण करणे सुरू केले, म्हणूनच तिचे नाव काणी माता झाले. असा विश्वास आहे की कर्णी मातेच्या सावत्र मुलाच्या मृत्यूनंतर आईने यमराजला आपल्या मुलाचे पुनरु’त्थान करण्याचे आदेश दिले. आईच्या सांगण्यावरून त्यांचा मुलगा जिवंत झाला पण तो उंदीर झाला.
ज्या ठिकाणी मातेने आपल्या शरीरावर बलिदान दिले त्या ठिकाणी आज करणी मातेचे मंदिर बांधले गेले आहे आणि हजारो उंदीर मंदिरात मुक्तपणे फिरताना दिसतात.
हदिंबा देवी मंदिर:- मनालीतील हदींबा देवी मंदिर भारतातील प्रसिद्ध मंदिरांपैकी एक आहे. या मंदिराचे आकर्षण ही त्याची रचना आहे जी ‘पॅ’गोडा’ नावाच्या जपानच्या शैलीतून घेतली गेली आहे. हे संपूर्ण मंदिर लाकडाने निर्मित आहे. पुरातत्व शास्त्रज्ञांच्या मते हे मंदिर 1553 मध्ये बांधले गेले होते.
